ARRETA GOIZTIARRA
SARRERA
0-6 urte bitarteko etapa oso garrantzitsua da haur batentzat, bertan garatzen baita bere izaera. Horretaz gain, arazoren bat edukiz gero, tarte honetan agertzen dira gehienetan sintoma guztiak, horregatik, ezinbestekoa da ondo behatzea haurrei ahal den eta goizen konturatzeko ea zerbait duen edo ez.
DEFINIZIOA
Haur garapenean ematen diren ezintasunek, bai zentzumen, mugimendu zein adimenaren mailan, hainbat ahalmenei egiten die kalte. Horregatik du garrantzia arreta goiztiarrak. 0-6 URTEKO HAURREI, FAMILIARI ETA INGURUARI ZUZENDURIKO JARDUERA MULTZOA DA: HAURREK GARAPENEAN PAIRATUTAKO EDO PAIRA DITZAKEEN ALTERAZIO ETA BEHAR IZAN ERAGINKOR ( zerbait pasatakoan sendatzeko aukera dago) ZEIN IRAUNKORREKO (Betirako egongo diren gaitasunak) ERANTZUNA LEHEN BAI LEHEN EMATEA HELBURU DUTENAK. Izan daiteke lehen momentuaren iragankorra izatea eta gero eraginkorra.
IDENTIFIKAZIOA
HELBURUA
Haur Eskolen prebentzio eta konpentsazio funtziora gerturatzea. Prebentzioa: garapen egokia izan dadin ume guztiei erreparatzea ezinbestekoa, baita arrisku egoeran dauden/egon daitezkeen umeak.Konpentsazioa: arrisku soziala edo biologikoa dagoen kasuetan garapen osasuntsua emateko eman beharreko erantzuna.
- - Garapenean arazoak: Haur hauek garapenean erritmo desberdina izaten dute. Arazoak biologikoki, psikologikoki eta sozialki
- - Arazo biologikoak: Hainbat gertaerek garapena oztopatu ditzakete. Oztopo arruntenak psikologikoak eta sozialak izaten dira (bizitzeko zailtasunak dituzten haurrek izaten dituzte
PREBENTZIOA eta ESKU-HARTZEA
AURRE JAIO ETAPA
PEDIATRIA ZERBITZUA:Kontrol programak umea osasuntsu dagoela jakiteko.
HEZKUNTZA ZERBITZUA:Irakasleak dira detekzio agente garrantzitsuak, haurrak oinarrizko gaitasun eta joera arazoak ari direnean ikasten: (gaitasun motoreak, sozializatzeko gaitasunak, hitz egiteko gaitasuna eta mugatze kognitiboak edo emozionalak).
FAMILIA:Familia da beste detekzio agente garrantzitsuak dira, testuinguru naturalean behatu dezakete
.ZERBITZU SOZIALAK:Familiarekin daukaten harremanarengatik detekzio agente garrantzitsuak dira.
DIAGNOSTIKOA:Bere helburua haurraren garapena ziurtatzea eta arazorik badago interbentzio terapeutiko on bat egitea da.
OSASUNEAN ESKU-HARTZEKO NIBELAK:
LEHENENGO PREBENTZIOAK OSASUNEAN:Identifikatu bere inguruan sintomak edukiko dituzten faktoreak.BIGARREN
BIGARREN PREBENTZIOAK OSASUNEAN:Goiztiar antzemateak gaixotasunak, trastornoak edota arrisku situazioakPrograma berezien arabera egin.
HIRUGARREN PREBENTZIOAK OSASUNEAN: Krisi “biopsicosocial” gisa identifikatzen diren egoerak konponduAdibidea:Haur bat desgaitasun batekin jaioz gero…Haurrarekin lantzen konpontzen da (baita familia eta inguruarekin)Beharrezkoa: diziplinarteko taldea
LEHENENGO PREBENTZIOA ARRETA GOIZTIARREAN
Helburua: Haurraren garapenean agertu daitezkeen trastornoak eta adimen- urritasunak saihestea.
OSASUN ZENTROAK: Pediatrak, logopedak, psikologoak…. trastornoa lantzen lagunduBuruko osasun zerbitzuak
GIZARTE ZERBITZUAK: Haurrarentzat garrantzitsuak diren kanpo egoerak konpontzea (adb.: familiako arazoak)Haurraren ongizatea eta garapenaren garrantzia.
HEZKUNTZA ZERBITZUAK: Inguru lasaia eta egonkorra eskaintzen du.Hezten dira batxilergoko, Bigarren Hezkuntzako… gazteak.
BIGARREN PREBENTZIOA ARRETA GOIZTIARREAN
Helburua: detektatu eta garaiz diagnostikatu- Arazoa ez baztertu
Garapenean etapa desberdinak banatzen dira:
Etapa prenatala: Hasi beharko lirateke en Obstetricia (Haurdun dagoena zaintzen osasun zerbitzuen bitartez) Ager daitezke: Desgaitasunak, alterazioak...-
Etapa perinatala: Arrisku handia desberdintasunak agertzeko, trastornoak edota alterazioak bere garapenean.
